GW5048/B16
d2r
Kap. 16
Billich in künfftig armt felt
Wer stetz noch schleck vnd füllen stelt
Vnd mit der vollen rott sich helt
Oder den prassern z geselt
Uon prassern
1
Der dt eim narren an die sch
2
Der weder tag noch nacht hat rw
3
Wie er den wanst füll vnd den buch
4
Vnd vß im selb mach ein winsluch
5
Als ob er wer dar z geboren
6
Dz durch in wurd vil wins verlorn
7
Vnd er wer ein teglicher ryff
8
Der ghört wol in das narrenschiff
9
Dann er zerstört vernunfft vnd sin
10
Des würt er vor sim alter in
11
Dz im würt schlottern kopff vnd hend
12
Er kürtz sin leben vnd sin end
13
Ein schedlich ding ist vmb den win
14
By dem mag nieman witzyg sin
15
Wer freüd vnd lust dar inn im scht
16
Ein
Ein ] ein GW5048
trunckner mensch gar niemans rcht
17
Vnd weißt kein maß noch vnderscheit
18
Vil vnküsch kumbt vß drunckenheit
19
Vil übels ouch dar vß entspringt
20
Ein wiser ist wer sittlich trinckt
21
Noe möcht lyden nit den win
22
Der in doch fand vnd pflantzet in
23
Vnd der z Sodoma nit mocht sünden
24
Ließ sich durch tribell überwinden
25
Die döchter moab lden z gast
26
Die sün israhel druncken vast
27
Vnd hatten gemeinschafft mit den frowen
28
Des ließ sy got schentlich zerstrowen
29
Der wis man seit in sprüchwort sin
30
Ein vnküsch
Ein vnküsch ] Einvnküsch GW5048
ding sy vmb den win
31
Der buch der von dem win vff walt
32
Der selb in vnküsch
in vnküsch ] invnküsch GW5048
lichtlich falt
d ii
d2v

33
Loth fiel durch win zr andern fart
34
Durch win der touffer köppfet wart
35
Win machet vß eim wisen man
36
Das er die narrenkap streifft an
37
Do israhel sich füllet wol
38
Vnd in der buch was me dann vol
39
Do fingen sie z spylen an
40
Vnd msten do gedantzet han /
41
Got gbot den sünen Aaron
42
Sie soltten sin als wines on
43
Vnd alles das do druncken macht
44
Das priesterschafft doch wenig acht
45
Von den gseit Jsaias hett
46
Das die priester vnd die prophet
47
Nüt haben gewißst vor trunckenheit
48
Ein drunckner weiß nit was er seit
49
Vnd wie der nüw most würfft vß hoch
50
Die trsen in das puncten loch
51
Als fert dem truncknen in sin munt
52
Alls das im in sin gdencken kumpt
53
Es sy heymlichs bös / oder gt
54
Dar vmb die gschrifft verbieten dt
55
Das man den kynen nit geb win
56
Dann by dem mag nüt heimlichs sin /
57
Noe sin scham sechshundert iar
58
Verborgen hat vnd gdeckt dar vor
59
Vnd vff ein stund als er dranck win
60
Do möcht sie nim gedecket sin
61
Do holofernes truncken wart
62
Verlor den kopf er z dem bart /
63
Thamyris richt z spys vnd tranck
64
Do sie den kynig Cyrum zwanck
65
Durch win lag nyder Bennedab
66
Do er verlor noch all sin hab /
67
All ere vnd tugent dar vergaß
68
Alexander wan er druncken was
69
Vnd dett gar offt in trunckenheit
70
Das im ward selber dar nach leydt
71
Do win getruncken hat Amon
72
Dott in sin brder Absolon
73
Ptolomeus slg Symon z todt
74
Do er vor win getruncken hatt
75
Die schifflüt im Tyrrenischen mer
76
Hatten gedruncken win als ser
77
Vnd woltten bachum z hert an rüren
78
Das sy das schiff nim kunden füren
79
Noch wolten sie nit von im lon
80
Biß er ir schiff macht vndergon
81
Der rich man dranck als ein gesell
82
Vnd aß des morndes in der hell
83
Der mensch wer fry / kein kneht gesin
84
Wann drunckenheit nit wer vnd win
85
Wer wins vnd veist spiß flisset sich
86
Der würt nit selig oder rich
87
Dem we vnd sinem vatter we
88
Dem würt krieg vnd vil vnglücks me
89
Wer stets sich füllet wie ein k
90
Vnd will eim yeden drincken z
91
Vnd warten als das man im bringt
92
Dann wer on not vil wins vßdrinckt
93
Dem ist glich als der vff dem mer
94
Entschlofft vnd lyt on sinn vnd wer
95
Als dnt die vff den praß hant acht
96
Schlemen vnd demmen tag vnd nacht
97
Dem treit der würt noch kuntschafft z
98
Ein bug / vnd vierteil von einer k
99
Vnd bringt in mandel figen / ryß
100
So bzalen sie in vff dem yß
101
Der wyn der macht grimm / freydig lüt
102
Die schlagen vechten wend altzyt
103
Pentheus wart von sinr mter gar
104
Zerrissen / vnd sinr mmen schar
105
Dann sie getruncken hatten win
106
Vnd sohen in an für ein swyn
107
Win macht dz man behalt kein scham
108
Dar vmb von erst z rom vff kam
d3r

109
Das frowen nit solten drincken win
110
Do mit sie schamhafft möchten sin
111
Metellus schlg dar vm z dot
112
Sin frow die win getruncken hatt
113
All Saracenen halten noch
114
Dz drincken win sy sünd vnd schmoch
115
Gott lobt dar vmb die Rechabiten
116
Das sie den win wol möchten miden
möchten miden ] möchtenmiden GW5048
117
Die Nazarei gdorsten nit
118
Win oder met drincken z zyt /
119
Die priester in der alten ee
120
Gedorsten kein win dryncken me
121
Wann sie in den tabernackel gyngen
122
Der win der macht gar manche singen
123
Dem nöter det das er vast weint
124
Ein yeder drunckner mensch der meint
125
All welt hab gng wann er sy voll
126
Ein drunckner würt mtwillig toll
127
Wann ers klein zit trib für sich dar
128
Man sprech er wer vnsinnig gar
129
Eim druncknen merckt man als dz ab
130
Was
Was ] was GW5048
er in sinem hertzem hab
131
Des waren ettlich kynnig gewon
132
Wann sie worlich wolten verston
133
Was ein knecht hett in sinem sinn
134
So füllten sy in gantz vol win
135
Dar vß erkundten sie sin mt
136
Ob er getruw wer oder gt /
137
Jch will des andern vnflat
138
Geswigen was har nocher gat
139
Mit spüwen vnd mit wider brechen
140
Der win dt manchens hertz abstechen
141
Mancher der schmecket vß dem mund
142
Als so ein keib kumbt vß dem grund
143
Wer nachtes sitzt bim vollen mon
144
Der sich selten die sunn vff gon /
145
Der gwint rott ougen / runtzecht backen
146
Als het er drin krut lossen hacken /
147
Wie wol er hatt kein rechte r
148
Slofft er doch nachtes wie ein k
149
Dar vmb der wisman / spricht ich hab
150
Gedacht / am win wir brechen ab /
151
Das ich min sel mög do hin füren
152
Do sie die wißheit mag berüren /
153
Als det ouch daniel do er hat
154
Erfaren heymlich ding von got
155
Do kam im weder fleisch noch win
156
Jn drien wochen zm mund in /
157
Dann win die menschen reden macht
158
Myt pfunden vnd mit grossem bracht
159
Die grossen becher köpff mit win
160
Die machen ein reden latin
161
Vnd aller sachen sin gewiß
162
Do redt man wort Empedoclis /
163
Wie wol die zung dann stamelen lyt
164
So mag sy dannacht schwigen nit
165
Als gschach eim mynch nachts in der metten
166
Do sie all wol getruncken hetten
167
Vnd er eim geben solt den segen
168
Alls man gewon ist zr metten pflegen
169
So man spricht iube domne /
170
Do gdocht er an die fleschen me
171
Dann an das ewangelium
172
Vnd antwurt im herwider vmb
173
Potum seruorum suorum
174
Benedicat rex angelorum
175
Das drincken das wir wellen pflegen
176
Das müß vns got der herr gesegen
177
Solch druncken mynch zr metten hylen
178
Baß dann sie singen vnderwilen
179
Manchem dem rücht ein wort inn halß
180
Dz me von win schmeckt / dan von salß
181
Doch der paruossen will ich schwigen
182
Die bliben an dem bett ee ligen
183
Wann sie nachts wol gedruncken hand
184
Vinum bonum eructuant
185
Vil würden bald vast witzig sin
186
Wann
Wann ] Wanu GW5048
wißheit stecket in dem win
d iii
d iii ] d ii GW5048
187
Die inn sich trincken spat vnd fr
188
Je einer drinckt dem andern z
189
Jch bring dir eyns / ich kytzel dich
190
Dz gbürt dir der spricht / so wart ich
191
Vnd wer mich / biß wir beyd sind vol
192
Do ist den narren ietz mit wol
193
Eyns vff den becher / zwey fürn mund
194
Ein strick an hals wer eym gesundt
195
Vnd weger dann solch füllery
196
Triben / es ist ein grosß narry
197
Die Seneca zittlich für sach
198
Dar vmb er in syn gschrifften sprach
199
Das man würd ettwan geben mer
200
Eym druncknen / dann eym nyehtern ere
201
Das man geryembt würd wellen syn
202
Das eyner druncken wer von wyn
203
Die bier supper ich dar z meyn
204
Do eynner trinckt ein tunn alleyn
205
Vnd werden do by also voll
206
Man lieff mit eym ein tür vff wol
207
Eyn nar müß vil gesoffen han
208
Ein wyser meßlich drincken kan
209
Vnd ist gesunder vil dar mit
210
Dann der mit kyblen inn sich schyt
211
Der wyn ist gar senfft am ingang
212
Z letst sticht er doch wie ein schlang
213
Vnd güßt sin gifft durch alles blt
214
Glich wie der Basiliscus dt
GW5048/B16
d2r
Biich in künfftig armt felt
Wer e noch ſchleck v füllē elt
Vnd mit der voen rott ſich helt
Oder den pꝛaern ʒ geſelt
Uon pꝛaern
1
Der dt eim narren an die ſch
2
Der weder tag noch nacht hat rw
3
Wie er den wan fü vnd dē buch
4
Vnd vß im ſelb mach ein winſluch
5
Als ob er wer dar ʒ geboꝛen
6
Dʒ durch in wurd vil wins verloꝛn
7
Vnd er wer ein teglicher ryff
8
Der ghöꝛt wol in das narrenſchiff
9
Dann er ʒeröꝛt vernunfft v ſin
10
Des würt er voꝛ ſim alter in
11
Dʒ im würt ſchlottern kopff v hēd
12
Er kür ſin leben vnd ſin end
13
Ein ſchedlich ding i vmb den win
14
By dem mag niemā wiyg ſin
15
Wer freüd vnd lu dar i im ſcht
16
eī trūckner mēſch gar niemās rcht
17
V weißt keī maß noch vnderſcheit
18
Vil vnküſch kumbt vß drūckēheit
19
Vil übels ouch dar vß entſpꝛingt
20
Ein wiſer i wer ſittlich trinckt
21
Noe möcht lyden nit den win
22
Der in doch fand vnd pflanet in
23
V der ʒ Sodoma nit mocht ſün
24
Ließ ſich durch tribe überwīdē(dē
25
Die döchter moab lden ʒ ga
26
Die ſün iſrahel druncken va
27
V hattē gemeinſchafft mit dē fro⸗
28
Des ließ ſy got ſchētlich ʒerro (wē
29
Der wiſ mā ſeit ī ſpꝛüchwort ſin (wē
30
Einvnküſch ding ſy vmb den win
31
Der buch der von dem win vff walt
32
Der ſelb invnküſch lichtlich falt
d ii
d2v

33
Loth fiel durch win ʒr andern fart
34
Durch win der touffer köppfet wart
35
Win machet vß eim wiſen man
36
Das er die narrenkap reifft an
37
Do iſrahel ſich füet wol
38
Vnd in der buch was me dann vol
39
Do fingen ſie ʒ ſpylen an
40
Vnd men do gedanet han/
41
Got gbot den ſünen Aaron
42
Sie ſoltten ſin als wines on
43
Vnd aes das do dꝛuncken macht
44
Das pꝛieerſchafft doch wenig acht
45
Von den gſeit Iſaias hett
46
Das die pꝛieer v die pꝛophet
47
Nüt haben gewiß voꝛ trunckēheit
48
Ein dꝛūckner weiß nit was er ſeit
49
V wie der nüw mo würfft vß ho⸗
50
Die trſen in das puncten loch (ch
51
Als fert dem truncknē in ſin munt
52
Alls das im in ſin gdencken kūpt
53
Es ſy heymlichs bös/ oder gt
54
Dar vmb die gſchꝛifft verbietē dt
55
Das man den kynen nit geb win
56
Da by dē mag nüt heimlichs ſin/
57
Noe ſin ſcham ſechſhundert iaꝛ
58
Verboꝛgen hat vnd gdeckt dar voꝛ
59
Vnd vff ein und als er dꝛāck win
60
Do möcht ſie nim gedecket ſin
61
Do holofernes truncken wart
62
Verloꝛ den kopf er ʒ dem bart/
63
Thamyris richt ʒ ſpyſ vnd tranck
64
Do ſie den kynig Cyrum ʒwanck
65
Durch win lag nyder Bēnedab
66
Do er verloꝛ noch a ſin hab/
67
A ere vnd tugent dar vergaß
68
Alexander wan er druncken was
69
Vnd dett gar offt in trunckenheit
70
Das im ward ſelber dar nach leydt
71
Do win getruncken hat Amon
72
Dott in ſin bꝛder Abſolon
73
Ptolomeus ſlg Symon ʒ todt
74
Do er voꝛ win getruncken hatt
75
Die ſchifflüt im Tyrreniſchen mer
76
Hatten gedꝛuncken win als ſer
77
Vnd woltten bachū ʒ hert an rürē
78
Das ſy das ſchiff nim kundē füren
79
Noch wolten ſie nit von im lon
80
Biß er ir ſchiff macht vndergon
81
Der rich man dranck als ein geſe
82
Vnd aß des moꝛndes in der he
83
Der menſch wer fry/kein kneht geſin
84
Wa dꝛunckenheit nit wer v win
85
Wer wins v vei ſpiß fliet ſich
86
Der würt nit ſelig oder rich
87
Dem we vnd ſinem vatter we
88
Dē würtkrieg vnd vil vnglücks me
89
Wer ets ſich füet wie ein k
90
V wi eim yeden dꝛincken ʒ
91
Vnd warten als das mā im bꝛingt
92
Da wer on not vil wins vßdrīckt
93
Dem i glich als der vff dē mer
94
Entſchlofft v lyt on ſinn v wer
95
Als dnt die vff dē pꝛaß hāt acht
96
Schlemē vnd dēmē tag v nacht
97
Dē treit der würt noch kūtſchafft ʒ
98
Ein bug/vnd vierteil vō einer k
99
Vnd bꝛingt in mandel figen/ryß
100
So bʒalen ſie in vff dem yß
101
Der wyn der macht gri/freydig lüt
102
Die ſchlagē vechten wend alyt
103
Pentheus wart von ſinr mter gar
104
ʒerrien/vnd ſinr mmen ſchar
105
Dann ſie getruncken hatten win
106
Vnd ſohen in an für ein ſwyn
107
Win macht dʒ mā behalt kein ſchā
108
Dar vmb von er ʒ rom vff kam
d3r

109
Das frowen nit ſolten dꝛinckē win
110
Do mit ſie ſchamhafft möchten ſin
111
Meteus ſchlg dar vm ʒ dot
112
Sin frow die win getruncken hatt
113
A Saracenen halten noch
114
Dʒ drinckē win ſy ſünd v ſchmoch
115
Gott lobt dar vmb die Rechabiten
116
Das ſie den win wol möchtē midē
117
Die Naʒarei gdoren nit
118
Win oder met dꝛincken ʒ ʒyt/
119
Die pꝛieer in der alten ee
120
Gedoren kein win dryncken me
121
Wann ſie in den tabernackel gyngē
122
Der win der macht gar māche ſingē
123
Dem nöter det das er va weint
124
Ein yeder drūckner mēſch der meīt
125
A welt hab gng wann er ſy vo
126
Ein drunckner würt mtwiig to
127
Wa ers klein ʒit trib für ſich dar
128
Man ſpꝛech er wer vnſinnig gar
129
Eim drūcknē merckt mā als dʒ ab
130
was er in ſinem herem hab
131
Des waren ettlich kynnig gewon
132
Wann ſie woꝛlich wolten veron
133
Was ein knecht hett in ſinem ſinn
134
So füten ſy in gan vol win
135
Dar vß erkundten ſie ſin mt
136
Ob er getruw wer oder gt/
137
Ich wi des andern vnflat
138
Geſwigen was har nocher gat
139
Mit ſpüwen vnd mit wider bꝛechen
140
Der win dt māchēs her abechē
141
Mancher der ſchmecket vß dē mūd
142
Als ſo ein keib kumbt vß dem grūd
143
Wer nachtes ſit bim voen mon
144
Der ſich ſelten die ſunn vff gon/
145
Der gwint rott ougē/rūecht backē
146
Als het er dꝛin krut loen hacken/
147
Wie wol er hatt kein rechte r
148
Slofft er doch nachtes wie ein k
149
Dar v der wiſmā/ſpꝛicht ich hab
150
Gedacht/am win wir bꝛechen ab/
151
Das ich min ſel mög do hin füren
152
Do ſie die wißheit mag berüren/
153
Als det ouch daniel do er hat
154
Erfaren heymlich ding von got
155
Do kam im weder fleiſch noch win
156
In dꝛien wochen ʒm mund in/
157
Dann win die menſchē redē macht
158
Myt pfundē v mit groem bꝛacht
159
Die groen becher köpff mit win
160
Die machen ein reden latin
161
Vnd aer ſachen ſin gewiß
162
Do redt man woꝛt Empedoclis/
163
Wie wol die ʒung da amelē lyt
164
So mag ſy dannacht ſchwigen nit
165
Als gſchach eī mynch nachts ī der
166
Do ſie a wol getrūckē hettē(metten
167
Vnd er eim geben ſolt den ſegen
168
As mā gewon i ʒr mettē pflegē
169
So man ſpꝛicht iube domne/
170
Do gdocht er an die fleſchen me
171
Dann an das ewangelium
172
Vnd antwurt im herwider vmb
173
Potum ſeruoꝛum ſuoꝛum
174
Benedicat rex angeloꝛū
175
Das dꝛinckē das wir ween pflegē
176
Das müß vns got der herr geſegen
177
Solch dꝛūckē mynch ʒꝛ mettē hy⸗
178
Baß dann ſie ſingen vnderwilen(lē
179
Māchem dē rücht ein woꝛt i halß
180
Dʒ me vō win ſchmeckt/dā vō ſalß
181
Doch der paruoen wi ich ſchwigē
182
Die bliben an dem bett ee ligen
183
Wa ſie nachts wol gedrunckē hād
184
Vinum bonum eructuant
185
Vil würden bald va wiig ſin
186
Wanu wißheit ecket in dem win
d ii
187
Die inn ſich trincken ſpat vnd fr
188
Ie einer drinckt dem andern ʒ
189
Ich bꝛing dir eyns/ ich kyel dich
190
Dʒ gbürt dir der ſpꝛicht/ſo wart ich
191
V wer mich/biß wir beyd ſind vol
192
Do i den narren ie mit wol
193
Eyns vff dē becher/ʒwey fürn mūd
194
Ein rick an hals wer eym geſundt
195
Vnd weger dann ſolch füery
196
Triben/es i ein groſß narry
197
Die Seneca ʒittlich für ſach
198
Dar vmb er in ſyn gſchrifftē ſpꝛach
199
Das man würd ettwan geben mer
200
Eym drūcknē/da eym nyehtern ere
201
Das mā geryembt würd ween ſyn
202
Das eyner druncken wer von wyn
203
Die bier ſupper ich dar ʒ meyn
204
Do eynner trinckt ein tunn aeyn
205
Vnd werdē do by alſo vo
206
Man lieff mit eym ein tür vff wol
207
Eyn nar müß vil geſoffen han
208
Ein wyſer meßlich drincken kan
209
Vnd i geſunder vil dar mit
210
Dann der mit kyblen inn ſich ſchyt
211
Der wyn i gar ſenfft am ingang
212
ʒ let icht er doch wie ein ſchlāg
213
V güßt ſin gifft durch aes blt
214
Glich wie der Baſiliſcus dt