GW5048/B4
Kap. 4
Wer viel nüw fund macht durch die land
Der gibt vil ergernyß vnd schand
Vnd tricht im selber yn eyn brand
Das im der narr nit kum von hand
a viii
a8v

Uon
Uon ] Uo GW5048
nüven fünden
1
Das ettwan was ein schantlich ding
2
Das wigt man yetz schlecht vnd gering
3
Ein ere was
was ] vas GW5048
ettwan tragen bert
4
Das wz gar mannlich schon / vnd wert
5
Do wurden man ouch billich geert
6
yetz hantt die wybschen geuch gelert
7
Vnd schaben all tag ir zwilcbacken
8
Sie weschens dz si werden schmacken
9
Vnd schmyren sy mit affen schmaltz
10
Vnd dnt entblössen nack vnd halß
11
Vil ring vnd grosse ketten dran
12
Als ob sie vor sant lienhart stan
13
Der menchen bald dt entbinden
14
Das er sin ketten nym kan finden /
15
Mit schwebel / hartz / biffen das hor
16
Dar in schlecht man dan eyer klar
17
Das es im schysselkorb werd kruß
18
Der henckt den kopf z fenster vß
19
Vnd bleicht das hor by sunnen für
20
Dar vnder werdent lüs nit dür
21
Die trügen yetz wol in der welt
22
Dz dt all kleider sindt voll felt
23
Röck / mentel / hembder vnd brustdch
24
Pantofel / stifel / hosen / schch
25
Wild kappen / mentel vmblöuff dran
26
Der idisch sydt will gantz vff gan
27
Man würt schier bchstab schriben dran
28
Das man seh an der lybery
29
Was gslecht der narren yeder sy
30
Dann dreit man kurtz / dan lange röck
31
Dann grosse hüet / dann spitz mit eck
32
Dann ermel lang / dann wyt / dan eng
33
Dann hosen mit vil farb vnd spreng
34
Ein fundt den andern kum entwicht
35
Dan menschlich gmiet ist also licht
36
Das zeigt das in dem hertzen lyt
37
Ein narr hat endrung all zyt
38
Dann der wisman spricht dz dz kleit
39
Waß in dem menschen steckt / vßleit
40
Wir wanckeln vast in aller schand
41
Vil nüwrung ist durch alle land
42
Ettlich beschroten ire röck
43
Das eyner kum den nabel deck /
44
Kein grösser schand wust an z tn
46
Den botten dauids / dann das er
47
Von ersten in ir bert abscher
48
Bar noch ir kleider ab ließ howen
49
Das es ein schand was an z schowen
50
Für wor sprich ich / wer ye erdacht
51
Das man die tütschen dar z bracht
52
Das sie so schentlich ynher gan
53
Der hatt in groß schmoch an getan
54
Er möhts kum mer gesmehet han
55
Vnd hat sich baß an in gerochen
56
Dann het er ir gar vil erstochen /
57
Dann wan tütsh landt sin tapferkeit
58
Verloren hat vnd erberkeit
59
So ist es bald dar vmb geschehen
geschehen ] heschehen GW5048
60
Das man würt grossen iomer sehen /
61
Pfuch schand der tütschen nacion
62
Das die natur verdeckt will han
63
Das man dz blößt vnd sehen lat
64
Dar vmb es leider übel gat /
65
Vnd würt bald han ein bösern stand
66
We dem der vrsach gibt z schand
67
we dem ouch der sölch schand nit strofft
68
Jm wurt z lon me dann er hofft
69
Dar vmb wer sich kleidt ander moß
70
Von farb vnngstalt / lang / kurtz / vnd groß
71
Dann im von sinem stadt sich zim
72
Oder der gmein bruch zeignet im
b1r

73
Der selb ist gottes stroff vnd zorn
74
Warten als gott selb hat geschworn
75
Jch will min stroff vber
stroff vber ] stroffvber GW5048
die lon
76
Die inn eim fröuden kleidt her gon
77
Vor vß wie priesterschafft mit sitten
78
Geziert sont sin erlich beschnitten
79
Als sollens ouch gezieret sin
80
Mit gemeinem kleid / erlich vnd fin
81
Man sech yetz pfaffen munch prelaten
82
Wie sy inn seltzen kledern watten
83
Vnd ketschen ein teil vff der erd
84
Vnd gont mit seltzen wis vnd gberd
85
Den leien sie sich glichen wend
86
Die kleider hinden sint zertrent
87
Vnd müssen han ein langen spaltt
88
Dz es kein zier hatt nach gstalt
89
Man möß in sehen wamß vnd hosen
90
Die hofzucht bringen die frantzosen
91
Breit müler ir pantofel haben
92
Man stieß dar in ein karchen naben
93
Vnd gont lufeschen vff der erd
94
Do mit der stoub bewegt werd
95
Als kemen hundert reisig pferd /
96
Doch dnt sy vns ein deinst
deinst ] dienst GW5048
dor an
97
Das in der kott blibt hangen dran
98
Vnd fegen vns strassen vnd gassen
99
So sie den kott all an sich fassen
100
Ein über schwenckich zier an kleidt
101
Gibt anzeig einer vppikeit /
102
Hör was gott Esaie sprech
103
Dar vm die dochter Syon frech
104
Vffrecht mit gestreckten helsen stont
105
Vnd mit den ougen wincken gont
106
So würt der herr sie machen kal
107
Vnd blössen ir houbt vberal
108
Vnd würt hin nemen vff ein tag
109
Das man kein zier der sch me trag
110
Kein ring / kein ketten kein fürspang
111
Noch kein gezier am hor me hang
112
Der sieß shmack wrt stinckend verkert
113
Die gulden schnr ein seyl würt hert
114
Die siden bind ein herin kleid
115
Kal würt der kopff der krushar treit
116
Hett Absolon kein har gehan
117
Er wer gehangen nit dar an
118
Der richman trg purper vnd bysß
119
Vnd was noch tod der hellen gwiß
120
Holofernes saß in purper goldt
121
Jn edlen gsteinen wie er wolt
122
Wie er sin tag hat die getragen
123
Wart er von iudith drin erslagen
124
Herodes hatt an guldin kleidt
125
Das er im götlich ere z leidt
126
Vnd wart vom engel gotts geslagen
127
Dz würm sin ingeweidt durch nagen
128
Jch durfft einer eygnen libery
129
Solt ich eins yeden fantasy
130
Beschriben vnd sölch nerrisch ding
131
Wie yeder ettwas nüws vff bring
132
Aber das sy der bsluß dar von
133
Was sünd vnd schand dar vß entston
134
Das würt der lyden pin mit ein
135
Wer vffbraht
vffbraht ] vffbrdaht GW5048
hat in die gemein
136
Ein nüwen fund vnd bruch im land
137
We we der welt vor sünd vnd schand
GW5048/B4
Wer viel nüw fūd macht durch die
Der gibt vil ergernyß v ſchād (lād
Vnd tricht im ſelber yn eyn bꝛand
Das im der narr nit kum von hād
a viii
a8v

Uo nüven fünden
1
Das ettwā was ein ſchātlich ding
2
Das wigt mā ye ſchlecht v gerīg
3
Ein ere vas ettwan tragen bert
4
Das wʒ gar malich ſchon/v wert
5
Do wurden man ouch biich geert
6
ye hantt die wybſchē geuch gelert
7
Vnd ſchaben a tag ir ʒwilcbacken
8
Sie weſchens dʒ ſi werdē ſchmackē
9
Vnd ſchmyren ſy mit affē ſchmal
10
Vnd dnt entblöen nack v halß
11
Vil ring vnd groe ketten dꝛan
12
Als ob ſie voꝛ ſant lienhart an
13
Der menchē bald dt entbindē
14
Das er ſin ketten nym kan finden/
15
Mit ſchwebel/har/biffen das hoꝛ
16
Dar in ſchlecht mā dan eyer klar
17
Das es im ſchyelkoꝛb werd kruß
18
Der henckt den kopf ʒ fener vß
19
Vnd bleicht das hoꝛ by ſunnen für
20
Dar vnderwerdent lüſ nit dür
21
Die trügē ye wol in der welt
22
Dʒ dt a kleider ſindt vo felt
23
Röck/mētel/hembder v bꝛudch
24
Pantofel/ifel/hoſen/ſchch
25
Wild kappen /mētel vmblöuff dꝛā
26
Der idiſch ſydt wi gan vff gan
27
Man würt ſchier bchab ſchriben
28
Das mā ſeh an der lybery (dran
29
Was gſlecht der narren yeder ſy
30
Dann dꝛeit mā kur/dan lāge röck
31
Da groe hüet/dann ſpi mit eck
32
Da ermel lang/da wyt/dan eng
33
Da hoſen mit vil farb vnd ſpꝛeng
34
Ein fundt dē andern kū entwicht
35
Dā menſchlich gmiet i alſo licht
36
Das ʒeigt das in dem herē lyt
37
Ein narr hat endrung a ʒyt
38
Da der wiſmā ſpꝛicht dʒ dʒ kleit
39
Waß in dem menſchē eckt/vßleit
40
Wir wanckeln va in aer ſchand
41
Vil nüwrung i durch ae land
42
Ettlich beſchꝛoten ire röck
43
Das eyner kum den nabel deck/
44
Kein gröer ſchād wu an ʒ tn
45
Anon der küng Naas ſn
46
Den botten dauids/dann das er
47
Von eren in ir bert abſcher
48
Bar noch ir kleider ab ließ howen
49
Das es ein ſchād was an ʒ ſchowē
50
Für woꝛ ſpꝛich ich/wer ye erdacht
51
Das man die tütſchē dar ʒ bꝛacht
52
Das ſie ſo ſchentlich ynher gan
53
Der hatt in groß ſchmoch an getan
54
Er möhts kum mer geſmehet han
55
Vnd hat ſich baß an in gerochen
56
Dann het er ir gar vil erochen/
57
Da wan tütſh landt ſin tapferkeit
58
Verloꝛen hat vnd erberkeit
59
So i es bald dar vmb heſchehen
60
Das man würt groen iomer ſehen/
61
Pfuch ſchand der tütſchen nacion
62
Das die natur verdeckt wi han
63
Das man dʒ blößt vnd ſehen lat
64
Dar vmb es leider übel gat/
65
Vnd würt bald han ein böſern ād
66
We dem der vꝛſach gibt ʒ ſchand
67
we dē ouch der ſölch ſchād nit rofft
68
Im wurt ʒ lon me dann er hofft
69
Dar vmb wer ſich kleidt ander moß
70
Vō farb vgalt/lāg/kur/v groß
71
Dann im von ſinem adt ſich ʒim
72
Oder der gmein bꝛuch ʒeignet im
b1r

73
Der ſelb i gottes roff vnd ʒoꝛn
74
Wartē als gott ſelb hat geſchwoꝛn
75
Ich wi min roffvber die lon
76
Die inn eim fröudē kleidt her gon
77
Voꝛ vß wie pꝛieerſchafft mit ſittē
78
Geʒiert ſont ſin erlich beſchnitten
79
Als ſoens ouch geʒieret ſin
80
Mit gemeinem kleid /erlich vnd fin
81
Man ſech ye pfaffen mūch pꝛelatē
82
Wie ſy inn ſelen kledern watten
83
Vnd ketſchen ein teil vff der erd
84
Vnd gont mit ſelē wiſ vnd gberd
85
Den leien ſie ſich glichen wend
86
Die kleider hinden ſint ʒertrent
87
Vnd müen han ein langen ſpaltt
88
Dʒ es kein ʒier hatt nach galt
89
Man möß in ſehen wamß vnd hoſē
90
Die hofʒucht bꝛingē die franoſen
91
Bꝛeit müler ir pantofel haben
92
Man ieß dar in ein karchen nabē
93
Vnd gont lufeſchen vff der erd
94
Do mit der oub bewegt werd
95
Als kemen hundert reiſig pferd/
96
Doch dnt ſy vns eī dein doꝛ an
97
Das in der kott blibt hangen dran
98
Vnd fegen vns raen vnd gaen
99
So ſie den kott a an ſich faen
100
Ein über ſchwenckich ʒier an kleidt
101
Gibt anʒeig einer vppikeit/
102
Höꝛ was gott Eſaie ſpꝛech
103
Dar vm die dochter Syon frech
104
Vffrecht mit gereckten helſen ōt
105
Vnd mit den ougē winckē gont
106
So würt der herr ſie machen kal
107
Vnd blöen ir houbt vberal
108
Vnd würt hin nemē vff ein tag
109
Das mā kein ʒier der ſch me trag
110
Kein rīg/kein kettē kein fürſpang
111
Noch kein geʒier am hoꝛ me hang
112
Der ſieß ſhmack wrt īckēdverkert
113
Die guldē ſchnr eī ſeyl würt hert
114
Die ſiden bind ein herin kleid
115
Kal würt der kopff der kruſhaꝛ treit
116
Hett Abſolon kein haꝛ gehan
117
Er wer gehangen nit dar an
118
Der richmā trg purper vnd byſß
119
Vnd was noch tod der heen gwiß
120
Holofernes ſaß in purper goldt
121
In edlen geinē wie er wolt
122
Wie er ſin tag hat die getragen
123
Wart er von iudith dꝛin erſlagen
124
Herodes hatt an guldin kleidt
125
Das er im götlich ere ʒ leidt
126
Vnd wart vom engel gotts geſlagē
127
Dʒ würm ſin īgeweidt durch nagē
128
Ich durfft einer eygnē libery
129
Solt ich eins yeden fantaſy
130
Beſchriben vnd ſölch nerriſch ding
131
Wie yeder ettwas nüws vff bꝛing
132
Aber das ſy der bſluß dar von
133
Was ſünd v ſchand dar vß entō
134
Das würt der lyden pin mit ein
135
Wer vffbꝛdaht hat in die gemein
136
Ein nüwen fund vnd bꝛuch im lād
137
We we der welt voꝛ ſünd v ſchād