GW5053/P2
a2r
ii
Gaudeamus omnes ad narragoniam
Dat narrenschyp
1
¶ Hi sunt qui descendunt mare in nauibus facientes
2
operationem in aquis multis Ascendunt vsque
3
ad celos et descendunt vsque ad abyssos . anima
4
eorum in malis tabescebat Turbati sunt et moti sunt
5
sicut ebrius et onmis sapientia eorum deuorata est
6
Psalmo C v i
a2v

Gaudeamus omnes ad narragoniam
Eyne vorrede
1
Dauid de hilghe profete sprickt van dessen
2
narren in deme C v i salmen manckt anderen
3
worden alsus . Dit synt de nedderstyghen
a3r

iii
4
to deme mere in schepe . Doen ere werke in
5
vele wateren . Se styghen vp myt vormeten
6
heyt beth an den hemmel . Vnde vallen wedder
7
aff went to deme afgrunde . Er sele was vor
8
suncken in narheyt . Se synt gheworden bedro-
9
uet vnde beweget . ghelyck wo drunckenen . Vnde
10
alle ere wiisheyt is vorsloken vnde vorswunden
11
Se erreden in der enycheyt in deme droghen
12
lande Vnde vunden nicht den wech to der stad
13
erer woninge. Alle gude spyse . erer selen . al-
14
se der lere vnde rechten wiisheyt . de vorsmaden
15
se . vnde erer selen was walgende dar vor . Ere
16
sele vorghynck in der bosheyt . Vnde hebben
17
syck ghenalet wente to der porten des dodes .
18
Psalmo . C v i .
aa
GW5053/P2
a2r
ii
Gaudeamus omnes ad narragoniam
Dat narren ſchyp
1
¶ Hi ſūt qui deſcēdūt mare in nauibus faciē
2
tes operationē ī aquis multis Aſcēdūt vſ
3
ad celos et deſcēdūt vſad abyos . aīa eo
4
rū ī malis tabeſcebat Turbati ſūt et moti ſūt
5
ſicut ebrius et oīs ſapiētia eorū deuorata e
6
Pſalmo C v i
a2v

Gaudeamus oēs ad narragoniam
Eyne vor rede
1
¶ Dauid de hilghe profete ſprickt vā deen
2
narren in deme C v i ſalmē manckt anderē
3
worden alſus . Dit ſynt de nedderyghen
a3r

iii
4
to dememere in ſchepe . Doen ere werke in
5
vele wateren . Se yghen vp myt vor meten
6
heyt beth an den hēmel . V vallen wedder
7
aff went to deme afgrunde . Er ſele was vor
8
ſunckē in narheyt . Se ſynt ghewordē bedro⸗
9
uet v beweget . ghelyck wo drunckenē . V
10
alle ere wiiſheyt is vorſlokē v vorſwundē
11
Se erreden in der enycheyt in deme droghen
12
lande V vundē nicht den wech to der ad
13
erer woninge. Alle gude ſpyſe . erer ſelen . al⸗
14
ſe der lere v rechtē wiiſheyt . de vorſmadē
15
ſe . v erer ſelen was walgende dar vor . Ere
16
ſele vor ghynck in der boſheyt . V hebben
17
ſyck ghe nalet wēte to der porten des dodes .
18
Pſalmo . C v i .
aa
GW5053/B4
c5v
[ Kap. 4 ]
1'
¶ He seth syne sele vth vor eyn pant
2'
De nyevunde dorch de lant
3'
Bringet . vnde mannyghen dar mede schant
4'
De holt den narren by der hant
Van nyen vunden .
1
¶ Dat ychteswan was eyn schentlyk dynck
2
Dat wecht men nu slicht vnde gherynck
c6r

xviii
3
Erlike kledinge was do seer werd
4
Nu hebben de wyue de mans ghelerd
5
Ach der doren is nu so vyl
6
He deyt al dat de dorynne wyl
7
Men darff nicht verne nu dar na theen
8
De vele narren vnde narrynnen wyl seen
c6v

9
De vrouwen hebben de huuen vorleyt
10
Dat is nu der narren ouerste kleyt
11
Myt apensmalte laten se syck smeren
12
Vnhouesche dracht se drade leren
13
Ere nacke is blod ere hals is naket
14
Merket wor aff desse dorheyt saket
15
Vnse lychte moed der apen lyket
16
Eyn nyevund kume deme anderen entwyket
17
Halskeden grote ringe dar an
18
Ghelyck efte se vor sunte lenhart stan
19
Myt swefel . hartz byffen se dat haer
20
Dar in sleyt men dan eyer klaer
21
Dat yd in dem schottelkorue werde krus
22
Vnde ghaen so bouen vp dat hus
23
To drogen by der sunnen efte by vuer
24
Dar vnder werden de luese nicht duer
25
By yungen vnde ock by den olden
26
Dat maket alle kleder synt vul volden
27
Rock . mantel . hemmet . vnde borstdoek
28
Pantofel . stefel . hosen . dat wammes ock
29
Kappen an dem mantel . eynen soem dar an
30
De yodesche sede wyl draden vpstaen
d1r

xix
31
Eyn deel boekstaue dar an setten
32
Vp dat men yd yo moghe wetten
33
Vnde ock seen by der suluen libery
34
Van wat gheslecht der narre sy
35
So drecht men kort . so lanck tor tyd
36
So lange mauwen . so eng . so wyd
37
Vele nyer vunde in allen landen
38
Vnde wanckelbar myt velen schanden
39
Worde yd rechte to synne nomen
40
Wo erst de kledinge is vpghekomen
41
Wy mochten vns schemen wy rechten gecken
42
Wan wy vnse lyff dar mede bedecken
43
We ene dar argernisse van kumpt so groet
44
Wat se scholden bedecken maken se bloet
45
Haer . bruste . vnde ock ander lede
46
Van dessen ysayas hir vormals sede
47
Wo god hir vmme plaget de lant
48
Vnde wert scheer hebben eynen boseren bestant
49
Fy fy der schande der dudeschen nacien
50
Se maken syk suluen grote temptacien
51
Myt schendiger kledinge gode to hoen
52
Deme duuel se grote werdicheyt doen
d
d1v

53
Mannige narrynnen vnde ok mannygen dor
54
Byndet de duuel sus vp syn roor
55
Dat he ander moge vangen vnde vorslaen
56
So heft he leyder mannigem ghedaen
57
Nene grotter schande wuste antodoen
59
Men dat he den boden Dauites leet
60
Bescheren ere barde . vnde tosnyden ere kleet
61
He leet en de kleder kort affhauwen
62
Dat yd was schendich antoschauwen
63
Wo sere Dauid dyt heft ghewroken
64
Dat wert klar in der byblien ghesproken
65
Mannich nu schamelosen sus heer gheyt
66
Syn rock kort bouen den lenden steyt
67
Se scholden syk schemen vor der lucht
68
Wente god . de natur vnde ok de tucht
69
Desse beden houesche kledinge der lede
70
Vp dat syk nemant en argere dar mede
71
Ok nicht en sy des duuels neth
72
So hir bevoreu is gheseth
73
Do Dauid de konninck hadde gheseen
74
Der vrowen Bersabeen blothe been
d2r

xx
75
Dar van quam he in sunde groet
76
Jn vele yammers vnde sware noet
77
God sande vp em vele plaghe
78
Noch dede he bothe alle syne daghe
79
Draden is eyne sunde yeghen god
80
Ghedaen . men seker lencksem gheboth
81
Jck spreke yd vorwaer vnde wol bedacht
82
De de dudeschen dar to heft ghebracht
83
Dat se so schendich nu heer gaen
84
De heft dem duuel groet denst ghedaen
85
Hadde he der dusent doet gheslagen
86
Dat scholde em so wol nicht behagen
87
Etlike gaen heer myt grotem ghebrasse
88
Des einen dages ein vrancke des anderen ein sasse
89
Des dridden dages is syn kleet so eynem walen
90
Doch was syn vader eyn burman in westfalen
91
So is he eyn fleminck efte eyn frantzoser
92
So eyn engelsman efte eyn portegallozer
93
So drecht he kleder ghelyk den rutzen
94
Wowol he ne recht en was in prutzen
95
Vnstede is er syn . mannichfalt
96
So is ock er kleet des ghelyken ghestalt
d2v

97
Myt selsener verwe van velen stucken
98
Efte ene dat eyne nicht wolde lucken
99
So setten se eren trost to den anderen
100
Jn sodaner dorheyt ghaen se wanderen
101
Ach leyder welk eyne grote schande
102
Js dyt deme eddelen dudeschen lande
103
Dat de vorsten vnde ok ere wysen
104
De meysten an solke narheyt prysen
105
Nicht holden de olden guden sede
106
Men sued se nu in der doren klede
107
Se scholden id straffen an alsoweme
108
Vp dat houesche tucht nicht gans affqueme
109
Se mothen al rede dar vmme gheuen
110
Wyllen se ewich myt gode leuen
111
Ach dudesche lant dyn erbarheyt
112
Myt sodan narren vndergheyt
113
Vnde wert dy so dar vmme bescheen
114
Dat men groten yammer wert seen
115
¶ Vntuchtighe vrauwen van lichten dingen
116
Vele boser sede se ok vpbringen
117
De erbaren volgen dessen mede
118
Vnde prysen syk desser quaden sede
d3r

xxi
119
So vele gudes men en nicht kan lesen
120
Se wyllen al dorynnen mede wesen
121
Ere wangen se malen . ere antlaet smeren
122
Ere haer voranderen . er vorhouet scheren
123
Edder laten yd syk myt pynen vthplucken
124
Scholde ik al schriuen van dessen stucken
125
Eynes yslyken narren fantasy
126
Jk behouede wol eyne sunderlike lybery
127
De wysen dyt wol tom besten leggen
128
De narren hir contrari seggen
129
Wente narren vnde alle ander doren
130
De wyllen nicht gherne straffent horen
131
De rykeman in der hellen licht
132
Dar van dat ewangelium spricht
133
Van syner kledinge em in vor wyd
134
Dat ruwet em nu to ewyger tyd
135
Holofernes Herodes vnde der noch meer
136
Se werden nu alle ghepyniget seer
137
Ock was er vthvart van hir seer quad
138
Eyn yslyk mach wol nach synem stad
139
Dreghen eyn kleed der erbarheyt
140
Dat dy meer reyse to othmodicheyt
dd
d3v

141
Wen to anderen sundighen dingen
142
De nu wat nyes hir vore bringen
143
Dat sy nu dat beslot dar van
144
Wan sunde vnde schande dar vth entstan
145
Dar vor mod de gantz vnde heel
146
Pyne lyden . sunder yennygerhande feyl
GW5053/B4
c5v
[ Kap. 4 ]
1'
¶ He ſeth ſyne ſele vth vor eyn pant
2'
De nye vunde dorch de lant
3'
Bringet . v mānyghē dar mede ſchant
4'
De holt den narren by der hant
Van nyen vunden .
1
¶ Dat ychteſwan was eyn ſchentlyk dynck
2
Dat wechtmen nu ſlicht v gherynck
c6r

xviii
3
Erlike kledinge was do ſeer werd
4
Nu hebben de wyue de mans ghelerd
5
Ach der doren is nu ſo vyl
6
He deyt al dat de dorynne wyl
7
Men darff nicht verne nu dar na theen
8
De vele narren v narrynnē wyl ſeen
c6v

9
De vrouwen hebben de huuen vor leyt
10
Dat is nu der narren ouere kleyt
11
Myt apen ſmalte laten ſe ſyck ſmeren
12
Vnhoueſche dracht ſe drade leren
13
Ere nacke is blod ere hals is naket
14
Merket wor aff dee dorheyt ſaket
15
Vnſe lychte moed dr apen lyket
16
Eyn nye vund kume deme anderē entwyket
17
Hals keden grote ringe dar an
18
Ghe lyck efte ſe vor ſunte lenhart an
19
Myt ſwefel . hartz byffen ſe dat haer
20
Dar in ſleytmen dan eyer klaer
21
Dat yd in dem ſchottel korue werde krus
22
V ghaen ſo bouen vp dat hus
23
To drogen by der ſunnen efte by vuer
24
Dar vnder werden de lueſe nicht duer
25
By yungen v ock by den olden
26
Dat maket alle kleder ſynt vul volden
27
Rock . mantel . hēmet . v bordoek
28
Pantofel . efel . hoſen . dat wāmes ock
29
Kappen an dē mantel . eynē ſoem dar an
30
De yodeſche ſede wyl draden vp aen
d1r

xix
31
Eyn deel boekaue dar an ſetten
32
Vp dat men yd yo moghe wetten
33
V ock ſeen by der ſuluen libery
34
Van wat ghe ſlecht der narre ſy
35
So drechtmen kort . ſo lanck tor tyd
36
So lange mauwen . ſo eng . ſo wyd
37
Vele nyer vunde in allen landen
38
V wanckelbar myt velen ſchanden
39
Worde yd rechte to ſynne nomen
40
Wo er de kledinge is vp ghe komen
41
Wy mochtē vns ſchemē wy rechtē gecken
42
Wan wy vnſe lyff dar mede be decken
43
We ene dar argernie van kumpt ſo groet
44
Wat ſe ſcholden bedecken maken ſe bloet
45
Haer . brue . v ock ander lede
46
Van deen yſayas hir vormals ſede
47
Wo god hir vmme plaget de lant
48
V wert ſcheer hebbē eynē boſerē beant
49
Fy fy der ſchande der dudeſchen nacien
50
Se maken ſyk ſuluen grote temptacien
51
Myt ſchendiger kledinge gode to hoen
52
Deme duuel ſe grote werdicheyt doen
d
d1v

53
Mannige narrynnē v ok mannygē dor
54
Byndet de duuel ſus vp ſyn roor
55
Dat he ander moge vangen v vorſlaen
56
So heft he leyder mānigem ghe daen
57
Nene grotter ſchande wue an to doen
58
Anon de kōninck Naas ſoen
59
Men dat he den boden Dauites leet
60
Be ſcherē ere barde . v to ſnydē ere kleet
61
He leet en de kleder kort aff hauwen
62
Dat yd was ſchendich an to ſchauwen
63
Wo ſere Dauid dyt heft ghewroken
64
Dat wert klar in der byblien gheſproken
65
Mānich nu ſchameloſen ſus heer gheyt
66
Syn rock kort bouen den lenden eyt
67
Se ſcholden ſyk ſchemen vor der lucht
68
Wente god . de natur v ok de tucht
69
Dee beden houeſche kledinge der lede
70
Vp dat ſyk nemant en argere dar mede
71
Ok nicht en ſy des duuels neth
72
So hir be voreu is ghe ſeth
73
Do Dauid de kōninck hadde ghe ſeen
74
Der vrowen Berſabeen blothe been
d2r

xx
75
Dar van quam he in ſunde groet
76
Jn vele yāmers v ſware noet
77
God ſande vp em vele plaghe
78
Noch dede he bothe alle ſyne daghe
79
Draden is eyne ſunde yeghen god
80
Ghe daen . men ſeker lenckſem gheboth
81
Jck ſpreke yd vor waer v wol bedacht
82
De de dudeſchen dar to heft ghe bracht
83
Dat ſe ſo ſchendich nu heer gaen
84
De heft dem duuel groet den ghe daen
85
Hadde he der duſent doet ghe ſlagen
86
Dat ſcholde em ſo wol nicht be hagen
87
Etlike gaen heer myt grotem ghe brae
88
Des einē dages einvrācke des āderē ein ſae
89
Des driddē dages is ſyn kleet ſo eynē walen
90
Doch was ſyn vader eyn burmā in wefalē
91
So is he eyn fleminck efte eyn frantzoſer
92
So eyn engelſman efte eyn portegallozer
93
So drecht he kleder ghe lyk den rutzen
94
Wo wol he ne recht en was in prutzen
95
Vnede is er ſyn . mānichfalt
96
So is ock er kleet des ghe lyken ghe alt
d2v

97
Myt ſelſener verwe van velen ucken
98
Efte ene dat eyne nicht wolde lucken
99
So ſetten ſe eren tro to den anderen
100
Jn ſodaner dorheyt ghaen ſe wanderen
101
Ach leyder welk eyne grote ſchande
102
Js dyt deme eddelen dudeſchen lande
103
Dat de voren v ok ere wyſen
104
De meyen an ſolke narheyt pryſen
105
Nicht holden de olden guden ſede
106
Men ſued ſe nu in der doren klede
107
Se ſcholden id raffen an alſoweme
108
Vp dat houeſche tucht nicht gans aff queme
109
Se mothen al rede dar vmme gheuen
110
Wyllen ſe ewich myt gode leuen
111
Ach dudeſche lant dyn erbarheyt
112
Myt ſodan narren vnder gheyt
113
V wert dy ſo dar vmme beſcheen
114
Datmen groten yāmer wert ſeen
115
¶ Vntuchtighe vrauwen van lichten dingē
116
Vele boſer ſede ſe ok vp bringen
117
De erbaren volgen deen mede
118
V pryſen ſyk deer quaden ſede
d3r

xxi
119
So vele gudes men en nicht kan leſen
120
Se wyllen al dorynnen mede weſen
121
Ere wangē ſe malen . ere antlaet ſmeren
122
Ere haer vor anderē . er vorhouet ſcheren
123
Edder laten yd ſyk myt pynē vth plucken
124
Scholde ik al ſchriuen van deen ucken
125
Eynes yſlyken narren fantaſy
126
Jk behouede wol eyne ſunderlike lybery
127
De wyſen dyt wol tom been leggen
128
De narren hir cōtrari ſeggen
129
Wente narren v alle ander doren
130
De wyllen nicht gherne raffent horen
131
De rykeman in der hellen licht
132
Dar van dat ewangelium ſpricht
133
Van ſyner kledinge em in vor wyd
134
Dat ruwet em nu to ewyger tyd
135
Holofernes Herodes v der noch meer
136
Se werden nu alle ghepyni get ſeer
137
Ock was er vth vart van hir ſeer quad
138
Eyn yſlyk mach wol nach ſynem ad
139
Dreghen eyn kleed der erbarheyt
140
Dat dy meer reyſe to othmodicheyt
dd
d3v

141
Wen to anderen ſundighen dingen
142
De nu wat nyes hir vore bringen
143
Dat ſy nu dat be ſlot dar van
144
Wan ſunde v ſchande dar vth entan
145
Dar vor mod de gantz v heel
146
Pyne lyden . ſunder yennyger hande feyl
147